با هدف تابیدن نوری بر اوتیسم به عنوان یک مشکل جهانی و اهمیت تشخیص و پیشگیری زودهنگام این بیماری، ماه آوریل، «ماه اطلاع رسانی جهانی اوتیسم » و روز ۲ آوریل (۱۴ فروردین) «روز جهانی اوتیسم» نام گذاری شده است. رنگ آبی نمایانگر حمایت از مبتلایان و توجه ویژه به نیازهای آنهاست.
سازمان ملل متحد هر سال روز دوم آوریل (۱۴ فروردین ) به مناسبت روز جهانی اوتیسم شعاری را برای این روز درنظر میگیرد که شعار امسال، استخدام، مزیتی برای بیماران اوتیسمی، انتخاب شده است.
اوتیسم چیست؟ آیا اوتیسم درمان میشود؟
بیشتر نوزادان و کودکان خردسال، موجوداتی بسیار اجتماعی هستند که برای شکوفا شدن و رشد، نیاز و تمایل به تماس با دیگران دارند. آنها لبخند میزنند، در آغوش دیگران میآیند، میخندند و به بازیهایی مثل دالیبازی و قایمموشک مشتاقانه پاسخ میدهند. اما گاه کودک به این شکل تعامل بر قرار نمیکند. در عوض، به نظر میرسد در دنیای خویش است؛ وضعیتی که با مناسک تکراری، رفتارهای عجیب و غریب، وجود مشکلات در برقراری ارتباط و فقدان کامل آگاهی اجتماعی یا علاقه به دیگران مشخص میشود. اینها خصوصیات یک اختلال تکاملی به نام «اوتیسم»است.
اوتیسم در سنین خردسالی قابل تشخیص است. این بیماری اغلب زمانی کشف میشود که والدین نگران ناشنوایی کودک میشوند؛ کودک هنوز صحبت نمی کند، به آغوش والدین یا دیگران نمیرود و از واکنش عاطفی به سایرین امتناع میکند.
کودک مبتلا به اوتیسم کلاسیک، در سنین پیشدبستانی معمولا منزوی و گوشهگیر و در پاسخ دادن به افراد دیگر ناتوان است. برخی از این کودکان حتی ارتباط چشمی ندارند. همچنین ممکن است رفتارهای عجیب و مناسکی مثل تکاندادن خود، حرکات دست یا نیاز وسواسگونه به حفظ نظم و ترتیب نشان دهند. برخی از کودکان مبتلا به اوتیسم اصلاّ صحبت نمیکنند. کودکانی که صحبت میکنند نیز ممکن است شعرگونه حرف بزنند، پژواک کلام داشته باشند (تکرار کلام خود مثل پژواک) و به خودشان به صورت «او» (سوم شخص) اشاره کنند یا از زبان عجیبی استفاده کنند.
شدت اوتیسم از خفیف تا شدید متفاوت است. بعضی از کودکان بسیار باهوش هستند و هرچند مشکلاتی در تطابق با مدرسه دارند، در مدرسه عملکرد خوبی از خود نشان میدهند. آنها ممکن است در بزرگسالی قادر به زندگی مستقل باشند. سایر کودکان اوتیستیک ممکن است استعداد فوقالعادهای در هنر، موسیقی یا موارد دیگر نشان دهند.
علت اوتیسم ناشناخته است؛ اگر چه تئوریهای جدید، وجود مشکلی در عملکرد یا ساختمان سیستم عصبی مرکزی را علت آن میدانند.
کودکان مبتلا به اوتیسم نیازمند ارزیابی جامع و برنامههای رفتاری و آموزشی ویژه هستند. بعضی از کودکان اوتیستیک ممکن است از درمان دارویی نیز بهره ببرند. روانپزشکان کودک و نوجوان برای تشخیص اوتیسم و کمک به خانوادهها در طراحی و اجرای برنامۀ درمانی مناسب آموزش میبینند. آنها میتوانند به خانوادهها در انطباق با استرس ناشی از وجود کودک اوتیستیک کمک کنند. اگر چه اوتیسم درمان قطعی ندارد، درمان مناسب میتواند اثری مثبت بر تکامل کودک بگذارد و موجب کاهش کلی رفتارهای ایذایی و علایم بیماری شود.