آنفلوآنزای خوکی بیماری عفونی است که ویروس آنفلوآنزای نوع «A» عامل آن است.ویروس آنفلوآنزای خوکی (SIV) به نوعی از آنفولانزا اشاره دارد که توسط اورتومیکسوویروسهایی ایجاد میشود و در میان خوکها بومگیر هستند.
آنفلوآنزای خوکی یک بیماری ویروسی است که معمولا خوک را مبتلا میکند اما هرساله مواردی از ابتلای انسان به این بیماری، به ویژه از راه تماس با حیوان، گزارش میشود.این بیماری در انسان از طریق تماس با فرد مبتلا نیز سرایت میکند.
موارد انسانی آنفلوآنزای خوکی ابتدا بیشتر در افرادی رخ میداد که در فاصلهی نه چندان دوری در نزدیکی خوکها بهسر میبرند اما در حال حاضر ویروس از انسانی به انسان دیگر منتقل می شود.
همهگیری
بیماری آنفلوآنزای خوکی از نوع N1H1 است که قبلا هم وجود داشته و شناخته شدهاست و همهگیری جهانی آنفلوآنزا در سالهای ۱۹۱۸ و ۱۹۱۹ نیز به علت شیوع همین نوع آنفلوآنزا بودهاست.
با این وجود بررسیهای اخیر نشان میدهد که تغییراتی در ساختار این ویروس به وجود آمدهاست.
نوع جدید آنفلوآنزا که در سال ۲۰۰۹ در مکزیک و آمریکا کشف شد ترکیبی از ویروسهای آنفلوآنزای خوکی، انسانی و حاد پرندگان است.
پیش از شیوع آنفلوآنزای خوکی در مکزیک در سال ۲۰۰۹، مواردی از ابتلای گسترده دامی و انسانی به این بیماری در آمریکا در سال ۱۹۷۶ و در فیلیپین در سال ۲۰۰۷ گزارش شده بود.
علائم آنفلوآنزای خوکی در میان انسانها به آنفلوآنزای انسانی یعنی تب، سرفه، گلودرد، سردرد، احساس سرما و خستگی شباهت دارد. برخی از افراد نیز پس از مبتلا شدن به این بیماری دچار اسهال و استفراغ میشوند.
ویروس
ویروس عامل آنفلوآنزای خوکی ویروس «H1N1» است.
ویروس جدید همهگیرشده در سال ۲۰۰۹ میلادی، یکی از انواع H1N1 است. N و H مخفف واژههای «نورامینیداز» و «هماگلوتینین»و نام دو پروتئین غشاء سلولی ویروس هستند. در مجموع ۱۶ گونه از «هماگلوتینین» و ۹ زیرمجموعه از «نورامینیداز» وجود دارند که میتوانند ترکیبهای مختلفی با هم تشکیل دهند.
علائم
علائم آنفلوآنزای خوکی در میان انسانها به آنفلوآنزای انسانی شباهت دارد. این علائم شامل تب، سرفه، گلودرد، سردرد، احساس سرما و خستگی می باشد.برخی از افراد نیز پس از مبتلا شدن به این بیماری دچار اسهال و استفراغ میشوند. است.
۴ علامت اصلی تب بالای ۳۸ درجه، سردرد، گلودرد و سینه درد و سرفه از علائم اصلی این بیماری هستند که اگر فردی ۲ تا ۳ علامت ذکر شده را داشته باشد مشکوک به بیماری آنفلوآنزای نوع A است. اسهال، استفراغ، تهوع، کوفتگی عضلات، عطسه و آبریزش بینی از علائم دیگر این بیماری است.
پیشگیری
آنفلوآنزای خوکی از راه سرفه، عطسه و تماس با اشیای آلوده به ویروس با دهان و بینی یا چشم، منتقل میشود. ویروس از راه فراوردههای خوراکی و خوردن گوشت خوک منتقل نمیشود. آنفلوآنزای خوکی بیشترین سرایتپذیری را در ۵ روز اول بیماری دارد که در کودکان این دورهی انتقال تا ۱۰ روز هم میتواند طول بکشد. تشخیص بیماری با نمونهگیری در این ۵ روز میسر است.
پیشگیری از ابتلا
«پیشگیری از ابتلا» با رعایت دستورات پیشگیری از آنفلوآنزا میسر است. این موارد عبارتند از:
- دستان خود را به طور مرتب با آب و صابون و یا محلولهای ضدعفونی حاوی الکل بشویید، مخصوصا زمانی که عطسه یا سرفه میکنید و یا وقتی که از بیرون به خانه باز میگردید.
- از تماس نزدیک با افراد مشکوک که آلوده هستند بپرهیزید.
- از حضور بیمورد و طولانی در اماکن سربسته و پرجمعیت خودداری کنند
- از دست زدن و تماس با اشیا و سطوحی که ممکن است آلوده باشند، مخصوصا در اماکن عمومی به شدت بپرهیزید.
- در صورتی که خود مشکوک به ابتلا به آنفلوآنزا هستید، حتما هنگام عطسه و سرفه جلوی دهان و بینی خود را بپوشایند
و تا بیست و چهار ساعت پس از اتمام تب، از حضور در اماکن شلوغ و استفاده از وسایل حملونقل عمومی پرهیز کرده و سریعا به پزشک مراجعه کنید. - حفظ فاصلهی یک تا دو متری از فرد مبتلا به آنفولانزا
افراد پرخطر در معرض این بیماری
- افراد بالای ۶۵ سال و کودکان زیر ۵ سال
- زنان باردار
- افراد دچار نقص سیستم ایمنی
- افراد مبتلا به بیماریهای مزمن مانند آسم، دیابت و بیماریهای قلبی و عروقی
درمان
در بسیاری از موارد این آنفلوآنزا هم مانند سایر انواع آنفلوآنزا ممکن است بهبود خودبخود داشته باشد. با وجود این استفاده از داروهای ضدویروس هم شدت بیماری را کم میکند و هم از بروز عوارض بعدی بیماری جلوگیری میکند.
چهار داروی آنتی ویروس آمانتدین، ریمانتدین و اوسلتامیویر (Tamiflu) و زانامیویر (Relenza) برای درمان آنفلونزای خوکی در آمریکا دارای مجوز میباشند. در مورد آنفلونزای خوکی که درسال ۲۰۰۹ در مکزیک شیوع پیداکرد، دونوع اوسلتامیویر (oseltamivir) و زانامیویر (zanamivir) توسط «مرکز درمان و پیشگیری از بیماریها» در آمریکا توصیه شده است، چرا که ویروس جدید در مقابل آمانتادین و ریمانتادین مقاوم گزارش شده است.